Kilka lat trwał remont zabytkowej drewnianej cerkwi cmentarnej pw. Dymitra Sołuńskiego w Parcewie pod Bielskiem. Pojawił się nowy fundament, dębowa podłoga, dach i plac obok świątyni.
REKLAMA
Remont został wykonany siłami mieszkańców wsi oraz parafii pw. Zmartwychwstania w Bielsku Podlaskim. Przed tygodniem cerkiew poświęcił arcybiskup bielski Grzegorz. Świątynia, a właściwie kaplica prezentuje się malowniczo na niewielkim cmentarnym wzniesieniu. Jest to też obiekt zabytkowy o długiej i ciekawej historii, która jest częścią historii samej miejscowości.
Parcewo to stara wieś powstała na gruntach należących do Bielska (podobnie jak np. Augustowo czy Widowo). Dlatego była traktowana jako przedmieście, a jej mieszkańcy cieszyli się ze statusu mieszczan.
Pierwsze wzmianki o niej odnotowujemy w czasie pomiary włócznej w XVI wieku. Wówczas pojawia się nazwa Piotrowo lub Parcewo. Te dwie nazwy będą ze sobą sąsiadowały przez pewien czas. W 1576 roku wieś była wymieniana jako Parcewo, a w 1602 roku jako Piotrowo, zaś w 1664 roku Piotrowo alias Parcewo. Na początku XVIII wieku część mieszkańców wsi (1726) należała do unickiej parafii Zmartwychwstania w Bielsku Podlaskim, zaś druga część do parafii Przemienienia Pańskiego. W 1784 roku już cała wieś podlegała pod parafię Zmartwychwstania Pańskiego.
Jeszcze na początku XIX wieku we wsi - zarządzeniem władz pruskich - na niewielkim wzniesieniu znajdującym się wówczas poza wsią utworzono cmentarz. Wzniesiono tam cerkiew pw. św. Dymitra Sołuńskiego, jako unicką. Świątynia była bowiem filialna dla unickiej parafii Zmartwychwstania Pańskiego.
Po kasacie unii w 1839 roku cerkiew stała się prawosławna. Według księdza Grzegorza Sosny i Doroteusza Fionika w 1873 roku cerkiew została przebudowana lub wzniesiona zupełnie od nowa. W 1897 roku dobudowano przedsionek z wieżą. Jak wynika z opowiadań mieszkańców, drewno na jej budowę otrzymano z tzw. przydziałów kolejowych.
Po I wojnie światowej cerkiew została ponownie otwarta. W latach 1926-27 i na początku lat 50-tych XX w. była remontowana. Prace prowadzono też w 1976 roku.
Świątynia znajduje się na cmentarzu z XIX wieku o powierzchni 0,4 ha. Jest to budowla drewniana, o konstrukcji zrębowej, wzniesiona na planie ośmioboku, trójnawowa. Nad wejściem znajduje się dwuspadowy daszek, wsparty na dwóch bocznych ścianach. Nad kruchtą czworoboczna wieża-dzwonnica z blaszanym {gallery}chem namiotowym, zwieńczonym baniastym hełmem. Nad centralną częścią cerkwi ośmioboczny, blaszany dach namiotowy, zwieńczony wieżyczką z baniastym hełmem.
W świątyni są dwa dzwony z 1925 i 1935 r. oraz ikonostas z lat 70 XIX w.
Większość zabytkowych ikon pochodzi z XIX w., ale jedna tzw. Deesis (centralną osobą jest Chrystus jako Pantokrator, obok Maryja, następnie Jan Chrzciciel), szacuje się na przełom XVII i XVIII w.
Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2021 roku liczba ludności we wsi Parcewo wynosiła 159 osób, z czego 49,1 proc. mieszkańców to kobiety, a 50,9 proc. to mężczyźni. Większość jest wyznania prawosławnego.
Poświecenie cerkwi było okazją do odznaczenia mieszkańców zaangażowanych w życie parafii.
opr. (ms)