Marek Chmielewski nie otrzymał nagrody Polin 2021. Jednak, jak sam podkreśla, już sama nominacja i znalezienie sie w gronie laureatów, jest ogromnym wyróżnieniem. Nagroda ta przyznawana jest Muzeum Historii Żydów Polskich Polin.

Marek Chmielewski, radny gminy i sołtys Orli wziął udział w gali finałowej konkursu Nagroda Polin 2021 w Warszawie.

- Ja tu jestem sierotka, mimo że rozmiar mój mógłby mówić inaczej - żartował w rozmowie z nami Marek Chmielewski. - Ale już sam ten fakt nominacji jest wielkim wyróżnieniem dla mnie osobiście jako skromnego mieszkańca i sołtysa Orli, ale także wyróżnieniem dla naszej gminy -  dodał.

 Nagroda Polin przyznawana jest za działalność związaną z upamiętnianiem historii społeczności żydowskiej, a także holokaustu.

Marek Chmielewski od lat angażuje się i inicjiuje wiele akcji, które mają na celu zagospodarowanie miejsc związanych ze społecznością żydowską, która niegdyś stanowiła większość  mieszkańców Orli. To m.in. dzięki jego staraniom na żydowskim cmentarzu w Orli stanął pomnik w kształcie menory, pojawił się także drugi pomnik z kodem qr, dzięki któremu każdy może poznać historię tego miejsca. Co roku w rocznice wywózki orlańskich żydów do obozu zagłady w Treblince odbywa sie marsz pamięci. Orlańska synagoga, jedna z nielicznych zachowanych w naszym regionie stała się z kolei centrum kultury dialogu, a także miejscem licznych wydarzeń artystycznych.

W sezonie letnim  niemal w każdym tygodniu działo się tam coś ciekawego, a to wystawa, a to koncerty klezmerskie, a to wystawa sztuki i to takiej przez duże "S".

 CZYTAJ WIĘCEJ:

Mieszkańcy Orli upamiętnili 79. rocznicę zagłady orlańskich Żydów [FOTO, WIDEO]

Marek Chmielewski z Orli nominowany do nagrody POLIN 2021 [WIDEO]

Wyjątkowi artyści w wyjątkowym miejscu. Synagoga w Orli stała się punktem sztuki [FOTO, WIDEO]

A oto relacja z gali finałowej Konkursu Polin 2021.

Laureatem konkursu Nagroda POLIN 2021 został Dariusz Popiela, działacz Sądeckiego Sztetla, autor projektu "Ludzie, nie liczby", w ramach którego na cmentarzach upamiętniane są z imienia i nazwiska ofiary Holocaustu. Zwycięzca konkursu otrzyma 20 000 złotych.

Podczas finału konkursu, który odbył się w Muzeum POLIN oraz w mediach społecznościowych instytucji, przyznano również wyróżnienia. Otrzymały je Urszula Antosz-Rekucka z Mszany Dolnej, Urszula Rybicka z Wrocławia oraz Inga Marczyńska, działająca w Małopolsce i na Podkarpaciu.

Kapituła konkursu doceniła Dariusza Popielę za upamiętnienie z imienia i nazwiska ponad 5 000 ofiar Zagłady z Krościenka nad Dunajcem, Grybowa, Czarnego Dunajca i Nowego Targu, za niesamowitą energię do działania i inspirowanie innych do podejmowania aktywności w obszarze ochrony pamięci.

Laureat od lat jako działacz Sądeckiego Sztetla współorganizuje rocznice związane z tragedią Żydów oraz spotkania przybliżające kulturę żydowską w Nowym Sączu.

Jest autorem projektu "Ludzie, nie liczby" w ramach którego na cmentarzach, gdzie przeprowadzano projekt, upamiętniane są z imienia i nazwiska ofiary Holocaustu. Do działań projektu “Ludzie, nie liczby” należą także spotkania z młodzieżą w szkołach, podczas których przybliżana jest historia lokalnej społeczności, wyjazdy edukacyjne do obozu Muzeum Zagłady w Bełżcu, gdzie młodzież poznaje tragiczną historię dawnych mieszkańców ich miejscowości, a następnie szkoły, uczniowie obejmują patronat nad pomnikiem-miejscem pamięci.

Innym rodzajem aktywności laureata Nagrody POLIN 2021 jest poszukiwanie macew i pamiątek po żydowskich mieszkańcach. W ramach współpracy i dialogu z lokalnymi społecznościami udaje się odzyskiwać nagrobki, które dziesięciolecia spędziły poza terenem cmentarza na podwórkach. Macewy te są poddawane renowacji a na cmentarzach budowane są specjalne lapidaria.

Dariusz Popiela jest także olimpijczykiem z Pekinu, dziewięciokrotnym Mistrzem Polski (ostatni tytuł w 2021 roku) i wielokrotnym medalistą Mistrzostw Świata i Europy w kajakarstwie górskim.

Zwycięzca konkursu otrzyma nagrodę finansową w wysokości 20 000 złotych.

Wyróżnienia w konkursie przyznano Urszuli Antosz-Rekuckiej z Mszany Dolnej, Urszuli Rybickiej z Wrocławia oraz Indze Marczyńskiej, działającej w Małopolsce i na Podkarpaciu.

- Urszula Antosz-Rekucka – liderka dialogu, społeczna opiekunka zabytków, założycielka i prezeska Fundacji Sztetl Mszana Dolna. Jest bardzo nietypową katechetką, która od lat dba o pamięć o dawnych żydowskich mieszkańcach Mszany Dolnej. Przybliża piękno żydowskiej kultury, edukuje uczniów w poszanowaniu dla innych wyznań i kultur, czasem płacąc stygmatyzacją, czy narażeniem na antysemickie wyzwiska. Mówi, że „wkalkulowała to w koszty”, by walczyć o godną pamięć niewinnych ofiar, które wycierpiały znacznie więcej od niej.

- Urszula Rybicka – publicystka, recenzentka, edukatorka i prezeska Fundacji Żydoteka. Polskim czytelnikom przybliża kulturę żydowską, głównie skupiając się na literaturze. Publikuje w mediach społecznościowych, gdzie jej wpisy śledzi kilkanaście tysięcy czytelników. Stworzona przez nią Żydoteka jest jedynym polskim serwisem, który w kompleksowy sposób przedstawia literaturę Żydów. Urszula Rybicka jest także autorką projektu Żydowski Wrocław, który realizuje w ramach Stypendium Prezydenta Wrocławia. Jeszcze w tym roku premierę będzie miała jej strona internetowa o żydowskiej tożsamości stolicy Dolnego Śląska.

- Inga Marczyńska – artystka-plastyk i edukatorka, mieszka w Jaśle, lecz jej działalność obejmuje wiele innych miejsc w Małopolsce i na Podkarpaciu. Dba o miejsca pamięci, o które bardzo często nikt się nie troszczy, edukuje młodzież, prowadzi zajęcia artystyczne dotyczące kultury i tradycji żydowskiej dla dzieci i młodzieży. Dzięki jej zaangażowaniu możliwe stało się przywrócenie pamięci o Sali Korzennik i Racheli Pacher. Po 79 latach dziewczęta z Kołaczyc, zamordowane w 1942 roku podczas likwidacji społeczności żydowskiej Jasła i okolic, zostały pochowane na cmentarzu żydowskim w Tarnowie.

Każda z wyróżnionych otrzyma nagrodę finansową w wysokości 10 000 złotych.

W gronie tegorocznych finalistów konkursu znaleźli się również: Marek Chmielewski z Orli i Józef Gucwa z Bobowej. Finaliści otrzymają nagrody finansowe w wysokości 5 000 złotych.

- Kolejny raz konkurs Nagroda POLIN odbył się w czasie pandemii. Epidemia COVID-19 od wielu miesięcy utrudnia realizację i finansowanie projektów społecznych. Mimo tych przeciwności wybór laureata, wyróżnionych i finalistów konkursu był bardzo trudny, zwłaszcza, że kapituła analizowała aż 100 zgłoszeń z całej Polski! Jesteśmy pod wrażeniem konsekwencji, z jaką działają wszyscy finaliści, ich zaangażowania, energii i determinacji - podkreśla Radosław Wójcik, kierownik konkursu Nagroda POLIN 2021.

Mecenasem konkursu Nagroda POLIN 2021 jest Jankilevitsch Foundation.

Nagrody pieniężne ufundowali Tomek Ulatowski, Znamienity Darczyńca Muzeum POLIN, Wiktor Askanas i Ewa Masny-Askanas, Odette and Nimrod S. Ariav Foundation oraz anonimowy darczyńca.

Współorganizatorem finału konkursu Nagroda POLIN 2021 jest Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce.

Działanie realizowane jest w ramach projektu "Żydowskie Dziedzictwo Kulturowe" jest finansowane przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszu EOG oraz przez budżet krajowy.

(Muzeum Polin, opr. azda)