Miejska oczyszczalnia ścieków w Brańsku znajdująca się nad rzeką Nurzec - nieopodal skrzyżowania ulic Binduga i Sportowej oraz kąpieliska zwanego przejazdem - powstawała w połowie lat 90. i z powodzeniem służy mieszkańcom miasteczka. Wczoraj odwiedziliśmy obiekt, po którym oprowadzali nas kierownicy: obecny oraz były wraz z konserwatorami. Panowie zgodzili się na to, by opowiedzieć naszym Czytelnikom o tym jak powstawał i rozwijał się zakład. Następnie dokładnie, krok po kroku opisali proces oczyszczania ścieków.
W pierwszej połowie lat 90. postanowiono wcielić w życie plan budowy w Brańsku miejskiej oczyszczalni ścieków. Rozpoczęły się konsultacje z mieszkańcami i specjalistami, czego skutkiem była zmiana lokalizacji obiektu, ponieważ pierwotnie miał on się znajdować po drugiej stronie rzeki Nurzec. Uznano, że realizacja pierwszego pomysłu wiązałaby się ze bardziej uciążliwą dla ludzi emisją nieprzyjemnego zapachu towarzyszącego procesowi oczyszczania ścieków. Istotna okazała się wizyta brańskiej delegacji w Suchowoli - działająca tam oczyszczalnia posłużyła ostatecznie za wzór.
Finalnie placówka została oddana do użytku w 1996 roku, gdy włodarzem miasta był Edward Chren. Pierwszym kierownikiem oczyszczalni został Marek Sokołowski, który pełnił swoją funkcję przez cztery lata. Jego następca Eugeniusz Ożarowski na tym stanowisku pracował niemal przez dwie dekady (2000-2019).
Razem z kierownikami oczyszczalni (a zarazem kierownikami referatu wodociągów i kanalizacji): byłym - Eugeniuszem Ożarowskim i obecnym - Jackiem Krasuckim oraz konserwatorami prześledziliśmy krok po kroku proces oczyszczania ścieków
KANALIZACJA MIEJSKA
1. Kanał główny - tutaj wpływają nieczystości z terenu miasta (podłączone do oczyszczalni jest 95 procent brańskich gospodarstw).
2. Przepompownia - w niej oddzielane są nieczystości stałe (skrawki) przy pomocy automatycznego sita pionowego, odbierane następnie przez MPO.
3. Ścieki są przepompowywane do piaskownika wirowego, który oddziela piasek od nieczystości. Z kolei z piaskownika piasek jest przepompowywany do osadników.
4. Pozbawione już piasku ścieki przepływają do komory rozdzielczej. Stamtąd są rozdzielane na dwa reaktory.
5. W reaktorach, nieczystości są przerabiane biologicznie przez bakterie. Z racji, że bakterie są tlenowe, potrzebują one napowietrzenia - do tego służy stacja dmuchaw. W zbiorniku następuje rozwarstwienie ścieków, z których czysta woda spływa do rzeki Nurzec, a osad opada na dno.
6. Osad z dna reaktorów jest przepompowywany do zbiorników osadu.
7. Osad ze zbiornika trafia do prasy, gdzie odciskana jest z niego woda. Z drugiej strony prasy tłoczony jest suchy osad, który trafia następnie do kontenera. Stamtąd jest odbierany przez firmę świadczącą usługi na rzecz miasta Brańsk.
ŚCIEKI DOWOŻONE
Drugą formą odbioru ścieków jest stacja zlewcza (nazywana żartobliwie „bankomatem"), która przyjmuje ścieki dostarczone przez dostawców - mieszkańców, których gospodarstwa lub instytucje nie są jeszcze podłączone do kanalizacji. Sposób korzystania z takiej usługi jest bardzo nowoczesny, podobnie jak i nowoczesna jest cała infrastruktura obiektu, zmodernizowanego w 2017 roku.
Przebiega to następująco:
1. Przy pierwszej tego typu wizycie dla dostawcy jest przypisywany chip, którym później klient uruchamia stację, wpisując również dane.
2. Beczkę asenizacyjną (szambowóz) podłącza się do węża elastycznego, który jest przyłączony do stacji zlewczej.
3. Po opróżnieniu beczki stacja wydaje paragon, który należy opłacić w kasie Urzędu Miasta.
Wspomniana wcześniej modernizacja przyniosła kilka istotnych zmian, do których można zaliczyć m.in. ograniczenie natężenia odoru, wyciszenie efektu gwizdania następującego wcześniej przy odpowietrzaniu reaktora (hałasu uciążliwego w godzinach nocnych) oraz zakup nowego agregatu prądotwórczego, który uruchamia się automatycznie, zasilając całą oczyszczalnię w przypadku przerwy w dostawie energii elektrycznej.
No co dzień w miejskiej oczyszczalni ścieków w Brańsku pracuje czterech konserwatorów (Andrzej, Krzysztof, Zbigniew, Jerzy) w trybie dwuzmianowym (od 7:00 do 22:00) z pominięciem weekendów i świąt, kiedy pracownicy przechodzą w system dyżurowy. Między 22:00 a 7:00 pracą oczyszczalni steruje specjalnie zaprogramowany komputer. Konserwatorzy nie ograniczają się tylko do obowiązków wyznaczonych im na terenie obiektu (obsługa prasy, sprawdzanie stanu technicznego maszyn), ale prowadzą również regularnie, 1-2 razy na tydzień przeglądy przepompowni na terenie miasta, znajdujących się przy ulicach: Błonie, Jana Pawła II i Boćkowskiej.
Kierownik oczyszczalni, Jacek Krasucki podkreśla, że jego pracownicy są bardzo kompetentni i zaradni, ponieważ sami naprawiają pompy i inne urządzenia, do których można byłoby przecież wezwać profesjonalny serwis.
Na terenie oczyszczalni ścieków znajduje się punkt meteorologiczny, którego obsługą zajmują się pracownicy obiektu. Odczytują oni regularnie statystyki dotyczące zdarzeń pogodowych, a dane przekazują telefonicznie do oddziału IMGW w Siedlcach. Ponadto comiesięcznie są przesyłane pisemne raporty o tego typu zdarzeniach.
Oczyszczalni strzeże ulubieniec pracowników - pies Misiek, który ma swoją budę oraz ogrodzony wybieg - głośnym szczekaniem oznajmia o zbliżaniu się do bramy każdej postronnej osoby. Nie zmienia to jednak faktu, że wszyscy zainteresowani mieszkańcy Brańska mogą odwiedzić placówkę po uprzedniej zgodzie kierownika.
Kierownik wraz z załogą zwracają się z prośbą do osób korzystających z usług oczyszczalni, zwracając uwagę na nieodpowiednie korzystanie z kanalizacji, do której wrzucane są różne dziwne przedmioty, takie jak np. duże ilości owoców, wnętrzności zwierząt, szmaciane ścierki, czy też podpaski. Wymienione rzeczy w znacznym stopniu przyśpieszają eksploatację pomp, a czasami nawet doprowadzają do awarii. Przez to budżet miasta ponosi dodatkowe i niepotrzebne koszta, co przekłada się na podwyżkę opłat za odbiór nieczystości.
Kamil Pietraszko
