Każdy widział w życiu sarnę, ale nie każdy wie o niej trochę więcej niż to, jak wygląda. Leśnicy z Lasów Państwowych w Białymstoku podzielili się 10 ciekawostkami o tych zwierzętach.
1. Sarna to najliczniejszy przedstawiciel jeleniowatych, występujący na terenie całego kraju. Zaliczana jest do tzw. zwierzyny płowej.
2. Sarna posiada długie, smukłe nogi (cewki), odstające uszy (łyżki), oczy z długimi rzęsami na górnej powiece (świece) oraz charakterystyczną białą lub żółtą plamę na pośladkach (lusterka).
3. Lustro sarny służy do... komunikowania się z innymi osobnikami. Gdy sarna jest spokojna jest ono niewielkie, ale gry się przestraszy zjeża sierść lustra, przez co powiększa się ono niemal dwukrotnie i pokrywa prawie całe pośladki. Dzięki temu jest dobrze widoczna nawet w ciemnym lesie. Z lustra mamy sarny korzysta też koźlę podążające za nią.
4. Sarna potrzebuje dziennie około 3 kilogramów soczystej karmy i około 2-3 litrów wody. Żeruje w 2-godzinnych odstępach. Żywi się wybiórczo trawami, ziołami, pędami, liśćmi krzewów, owocami, niekiedy grzybami. W zimie zjada pędy i cienką korę drzew.
5. Na otwartej przestrzeni sarna często podnosi łeb i wietrzy, co oznacza, że jest uważna. W momencie niebezpieczeństwa natychmiast ratuje się ucieczką, często wydając przy tym głos podobny do szczekania psów (zwany szczekaniem lub oszczekiem).
6. Sarny świetnie pływają!
7. W okresie rui (lipiec-sierpień) wśród saren panuje ożywienie, są one w ciągłym ruchu, kozły gonią kozy, walczą z rywalami i bronią dostępu do swojej ostoi. Ciąża sarny trwa 10 miesięcy, ale od lipca - sierpnia do grudnia pozostaje utajona. Oznacza to, że ciąża nie rozwija się na skutek braku w organizmie odpowiednich hormonów. Dopiero od grudnia następuje rozwój płodu.
8. Sarny zimą żyją w grupach zwanych rudlami. W kwietniu rudle rozpadają się, a ciężarne kozy oddzielają się, aby znaleźć spokojne miejsce do kocenia się. W maju bądź czerwcu rodzą - 1 lub 2 koźlęta.
9. U kozła w wieku 10 miesięcy zaczyna wyrastać właściwe poroże - parostki. Od tej pory poroże będzie zmieniało się co roku. Najmocniejsze poroże ma kozioł w wieku 6-7 lat (grube tyki i bogate uperlenie). Poroże zrzucane jest późną jesienią. Niezwłocznie po utracie parostków rozpoczyna się budowa nowego poroża, które pokrywa delikatna, owłosiona, silnie unerwiona i ukrwiona skórka zwana scypułem.
10. Od marca do maja, kiedy poroże jest już wyrośnięte, naczynia krwionośne w scypule obumierają, a scypuł zasycha. Wtedy kozły wycierają poroże o pnie drzew i krzewy. Zjawisko to nazywamy czemchaniem.
bialystok.lasy.gov.pl
opr. (mb)