W sobotę 13 czerwca w parafii prawosławnej w Rajsku (gm. Bielsk Podlaski) metropolita Sawa, zwierzchnik Cerkwi prawosławnej w Polsce wspólnie z arcybiskupem bielskim Grzegorzem dokonał poświęcenia cerkwi pw. świętych apostołów Piotra i Pawła.

Świątynia w Rajsku została wyświęcona ponownie, po tym jak przeszła na renowację zewnętrznej elewacji i kopuł, na co parafia pozyskała dotację.

16 czerwca 1942 roku we wsi doszło do tragedii. Po zamachu przeprowadzonym w pobliżu przez sowieckich partyzantów na samochód z aprowizacją niemieckie władze okupacyjne postanowiły dla przykładu ukarać ludność Rajska. Hitlerowcy wypędzili mieszkańców z domów, a następnie zgromadzili ich na placu przed cerkwią. Po pewnym czasie Niemcy rozpoczęli „selekcję”. Osobno ustawiono młodzież w wieku 14–16 lat oraz młode bezdzietne kobiety. W drugiej grupie znaleźli się mężczyźni powyżej 16. roku życia oraz te kobiety, których mężowie i synowie byli nieobecni we wsi. Pozostałym mieszkańcom rozkazano pozostać na placu.

Chłopców i dziewczęta załadowano na samochody ciężarowe i zabrano do Bielska Podlaskiego, skąd zostali później wywiezieni na roboty przymusowe. Mężczyzn powyżej 16. roku życia oraz dołączone do nich kobiety zabrano natomiast grupami po 10 osób na pole odległe o 300 metrów od Rajska i tam rozstrzelano. W czasie pacyfikacji zostało zamordowanych 149 osób. Udało się ustalić nazwiska 144 z nich. Wśród zidentyfikowanych były tez 24 kobiety. Pozostałych mieszkańców Rajska podzielono na dwie grupy i załadowano na furmanki. Jedną wysiedlono w okolice Brańska, drugą w rejon Bociek. Wieś została spalona; zniszczeniu uległy wszystkie domy i zabudowania gospodarcze oraz zabytkowa cerkiew i kaplica cmentarna.

Po tych wydarzeniach parafia do 1947 roku pozostawała bez stałej opieki duszpasterskiej oraz świątyni. Dopiero w 1960 roku udało się pozyskać drewnianą świątynię prawosławną z Poturzyna koło Tomaszowa Lubelskiego, która po wysiedleniu ze wsi ludności ukraińskiej w ramach akcji „Wisła” (1947) została zamknięta i służyła jako magazyn nawozów. Po dwóch latach ówczesny proboszcz, ojciec Stefan Iwankiewicz uzyskał pozwolenie, ale nie na budowę, tylko na remont cerkwi. Tak czy inaczej w 1962 roku świątynia została zbudowana. Po zrekonstruowaniu, wyremontowaniu i wyposażeniu, konsekrowano ją 18 lipca 1971 roku.

Podczas sobotniej uroczystości z udziałem metropolity poświęcono cerkiew. Wewnętrzne ściany zostały namaszczone świętym mirem, a w prestole (ołtarzu) umieszczono relikwie. Wcześniej odbyła się uroczysta procesja wokół świątyni, a następnie liturgia, której przewodniczył metropolita Sawa. Na zakończenie hierarcha podziękował zebranym oraz proboszczowi parafii, ks. Jarosławowi Godunowi (jest proboszczem w Rajsku od 1984 roku) i matuszce Irenie w związku z jubileuszem 35-lecia kapłaństwa oraz pożycia małżeńskiego. Jubilaci zostali odznaczeni Orderem św. Marii Magdaleny II stopnia. Nagrodzono i wyróżniono również parafian, którzy się przysłużyli w remoncie cerkwi - orderami św. Marii Magdaleny III stopnia oraz listami pochwalnymi.

(ms)

Zdjęcia Czytelników: