Kniaź Michał Gliński był wielką i zarazem tragiczną postacią przełomu XV i XVI wieku. Nie doczekał się opisu na miarę Janusza Radziwiłła w „Potopie" Sienkiewicza, ale XIX - wieczni autorzy poświęcili mu kilka utworów (np. Jan Ursyn Niemcewicz - Śpiewy historyczne, Franciszek Wężyk - Gliński. Tragedia w 5 aktach wierszem, czy F. Kubala Gliński - dramat historyczny w 4 aktach). Kniaź był - jak go opisują - „zarówno śmiały duchem, jak bystry umysłem, silnej budowy ciała i każde niebezpieczeństwo gotowy". Był też bielskim starostą i właścicielem Knoryd.
Glińscy pochodzili ze zruszczonego rodu chanów tatarskich, wywodzących się od Mamaja (jednego z pretendentów do tronu Złotej Ordy). Po przegranej bitwie na Kulikowym Polu (1380) ród Mamaja oddał się pod opiekę wielkiego księcia litewskiego Witolda. Syn Mamaja, Mansur-Kijat otrzymał od niego niewielką miejscowość na Zadnieprzu - Glińsk nad rzeką Sułą. Tam wraz z osadnikami zbudował twierdzę. Synowie Mansura-Kijata: Iwan i Leksa przyjęli w Kijowie chrzest w obrządku prawosławnym i stali się odtąd kniaziami Glińskimi. Otrzymali też od Witolda olbrzymie włości na Rusi Perejasławskiej (m.in. Romny i Połtawę).
Najbardziej sławnym z Glińskich był syn Lwa - kniaź Michał Gliński (1470-1534). Prawdziwy człowiek renesansu, który przez kilkanaście lat swojej młodości przebywał na zachodzie Europy, kształcąc się na uniwersytetach oraz w sztuce wojennej na dworach Niemiec i Hiszpanii, gdzie służył jako żołnierz cesarzowi Maksymilianowi I Habsburgowi oraz księciu Saksonii-Albrechtowi. Za namową tego drugiego Michał przyjął we Włoszech katolicyzm.
Gdy wrócił na Litwę w końcu 1498 roku tak dalece górował nad otoczeniem, że od razu wybił się na dworze wielkiego księcia Aleksandra Jagiellończyka. Od 1499 roku otrzymywał coraz to nowe urzędy i godności. Stał się jedną z głównych postaci ówczesnej Litwy. Zreorganizował wojsko, przyjaźnił się z przyszłym królem Zygmuntem (bratem Aleksandra Jagiellończyka), prowadził politykę zagraniczną Litwy. Objął urząd marszałka nadwornego. Gliński nawiązywał również kontakty z chanami tatarskimi bez wiedzy księcia. W 1505 roku otrzymał w dzierżawę starostwo bielskie, w tym samym czasie zapewne również objął Knorydy. Następny rok przyniósł Glińskiemu sławę i kolejne sukcesy. 5 sierpnia 1506 roku kniaź odniósł wielkie zwycięstwo nad Tatarami w pobliżu Klecka. Kiedy zmarł Aleksander Jagiellończyk, to właśnie on w imieniu Litwy witał nowego władcę - Zygmunta (Starego).
Wkrótce karta w jego życiu się odwróciła. Odwaga i zasługi kniazia Michała nie zostały wystarczająco docenione na dworze królewskim. Ani za panowania Aleksandra Jagiellończyka (1501-1506), ani po jego śmierci. Nie przyznano mu upragnionej buławy hetmańskiej. Wręcz przeciwnie – król Zygmunt I Stary dawał posłuch słowom wojewody trockiego Jana Zabrzezińskiego i odsunął Glińskiego od wszelkich urzędów.
Urażony Gliński prosił o interwencje chana tatarskiego i króla Węgier. Król Zygmunt jednak nie oddał w jego ręce urzędu marszałka nadwornego i uchylał się przed rozpatrzeniem jego sprawy przez sąd królewski. W końcu Gliński sam „wymierzył sprawiedliwość". Jego główny wróg na Litwie Jan Zabrzeziński został z rozkazu Glińskiego zamordowany. Następnie książę zamknął się w warownym zamku na pograniczu Litwy oraz Wielkiego Księstwa Moskiewskiego i ofiarował siedmiokrotnie wierną służbę królowi, jednak ten nie odpowiadał.
W 1508 roku Michał i jego bracia Iwan i Wasyl, ze swoimi wojskami przeszli na służbę władcy moskiewskiego Wasyla III, który nagrodził ich tytułem bojarów, a Michałowi nadał Borowsk i Jarosławiec i uczyni go dowódcą wielkiego pułku. Michał jako zdolny dowódca bronił południowej granicy Moskwy przed Tatarami, pomagał werbować żołnierzy i fachowców na Śląsku i w Czechach, a także miał swój wkład w zdobycie Smoleńska i Bobrujska (1514).
Kniaź Gliński, który prowadził rokowania w Smoleńsku, a któremu Wasyl III obiecał namiestnikostwo smoleńskie, został wysłany naprzeciw zbliżającej się odsieczy litewsko-polskiej na Orszę. Niezadowolony ze złamanej obietnicy postanowił kniaź nawiązać kontakt z królem polskim i zapewnić sobie spokojny powrót na rodzinną Litwę, jednak został schwytany pod Borysowem i odesłany w kajdanach do Moskwy. 8 września 1514 wojska moskiewskie dowodzone przez Iwana Czeladina zostały rozbite pod Orszą przez armię litewsko-polską pod wspólnym dowództwem księcia Konstantego Ostrogskiego (1460 -1530; swoją drogą również gorliwego obrońcę prawosławia).
Wasyl III oskarżył kniazia Michała Glińskiego o zdradę i knowania z królem Polski Zygmuntem Starym. Ten próbował ponownie zbiec, ale został ujęty. Wtrącono go do lochu, gdzie przebywał 13 lat. W 1517 roku cesarz Maksymilian prosił Wasyla III o zwolnienie Glińskiego i odesłanie go do Hiszpanii, lecz ten się nie zgodził.
W więzieniu Michał Gliński przeszedł ponownie na prawosławie. Znów karta się odwróciła. W 1526 roku Wasyl III ożenił się z bratanicą Michała – Heleną Wasiliewną Glińską. Po roku w wyniku nalegań małżonki, wielki książę moskiewski wypuścił księcia na wolność. W 1530 r. Michał Gliński na czele konnicy moskiewskiej wziął udział w zwycięskiej wyprawie na chanat kazański. Trzy lata później był jednym z niewielu bojarów obecnych przy łożu śmiertelnie chorego Wasyla III. Po jego śmierci wszedł w skład Dumy bojarskiej w czasie małoletności Iwana IV Groźnego. Niestety, na tym nie koniec. Kniaź Michał pokłócił się ze swoją bratanicą - regentką Heleną Glińską i na jej rozkaz został wtrącony ponownie do lochu, gdzie też wkrótce (1534) umarł.
Dobra po Glińskim na Podlasiu otrzymał m.in. Iwan (Jan) Semenowicz Sapieha, wojewoda witebski, a od 1513 roku pierwszy wojewoda podlaski. Sapieha rozpoczął proces zamiany dóbr, aby uzyskać majątek w jednym miejscu. Wcześniej, bo już w 1502 roku, nabył drogą zamiany wieś „Botki”. Dodatkowo w 1512 roku od króla Zygmunt I otrzymał dwór Knorydy. W ten sposób Boćki i Knorydy stały się częścią jednego rozległego majątku ziemskiego. W tym samym 1512 roku Sapieha wystawił dokument fundacji kościoła katolickiego w Boćkach. Pleban boćkowski miał mieć uposażenie z folwarków: Knorydy i Boćki. Ale to już zupełnie inna historia...
(ms)
Na podstawie: „Historia Gminy Bielsk Podlaski” – Leszek Zugaj, AVALON, Lublin 2008
oraz Polski Słownik Biograficzny
